Ä°sviçre’de adını taÅıyan laboratuvarda çalıÅmalarını yürüten Prof. Hatice AltuÄ, ölümcül sepsis hastalıÄının birkaç dakikada teÅhisini saÄlayan yeni bir teknoloji geliÅtirdi.
Ä°sviçre’de Ecole Polytechnique Federale de Lausanne’de (EPFL) adını taÅıyan laboratuvarında çalıÅmalarını yürüten bilim insanı Prof. Hatice AltuÄ, ekibiyle birlikte yaptıÄı çalıÅmada, sepsis hastalıÄının birkaç dakika içerisinde tanısının konulmasını saÄlayan yeni bir teknoloji geliÅtirdi.
Milliyet gazetesinden Meltem Günay’ın haberine göre, deneme aÅamalarının baÅarıyla sonuçlandıÄını anlatan Prof. AltuÄ, âBu hastalıÄın erken teÅhisi ile milyonlarca insanın da hayatı kurtulacak” dedi.
ÃOK HIZLI TEÅHÄ°S
Prof. Hatice AltuÄ ve ekibinin geliÅtirdiÄi teknoloji, vücudun enfeksiyona karÅı gösterdiÄi kontrolsüz ve abartılı yanıt sonucunda kendi doku ve organlarına zarar vermesiyle baÅlayan, baÄıÅıklık sisteminin çökmesine neden olabilen ve erken tanı konulup tedavi edilmediÄinde ölüme sebep olan sepsis hastalıÄının erken teÅhisinde büyük önem taÅıyor.
Sepsis’in çok hızlı müdahale edilmesi gereken ölümcül bir hastalık olduÄunu anlatan Prof. AltuÄ, âBu hastalık bir anda oluÅuyor ve çok hızlı müdahale gerekiyor. Bunun sepsis olduÄunu anlamazsanız antibiyotik veremiyorsunuz ve veremediÄiniz her saat baÅı ölüm oranı yüzde 10 artıyor. Ä°ki üç saat içinde hastanın yaÅama Åansı yüzde 50’lere düÅüyor. Dakikalar bile önemli. Ama laboratuvar testleri 2-3 günde sonuçlanıyor ve hasta için çok önemli zaman kaybediliyor. Biz bunu önlemek için bir teknoloji geliÅtirdik. ÃrettiÄimiz teknoloji test sonuçlarına 2-3 dakikada ulaÅılmasını saÄlıyor. Küçük olduÄu için her yere taÅınabiliyorâ dedi.
BAÅARILI SONUÃLAR
Åu anda çalıÅmanın test aÅamalarını yaptıklarını dile getiren Prof. AltuÄ, âBiz bu aleti geliÅtirdik ve bunu bir hastanede insanlardan alınan örnekler üzerinde test ettik. Ä°lk aÅamalardan baÅarıyla geçen bir prototip oluÅturduk. Åu anda bir ürün haline henüz gelmedi ama doktorlardan ve yatırımcılardan büyük ilgi gördü. Ãzellikle doktorlar bu aletin hastayı kurtarmak için önemli olduÄunu düÅünüyorlar. Yakın bir zamanda da umarım bunu normal ürün olarak göreceÄizâ dedi.
KANSER Ä°ÃÄ°N DE ÃALIÅIYORLAR
Prof. Hatice AltuÄ, laboratuvarında ıÅık ve nano teknolojiyi birleÅtirerek yeni nesil saÄlık araçları geliÅtirdiklerini ve geleceÄin teknolojisini yarattıklarını belirtti ve Åunları söyledi:
“Ãnlü bilim kurgu dizisi Star Trek’tekine benzer aletler oluÅturarak insanların sonuçlara daha kısa sürede ulaÅmalarını saÄlamayı istiyoruz. YapacaÄımız küçük ve fonksiyonel cihazlarla bunun mümkün olacaÄını gördük. Amacım insan hayatının kalitesini artırmak. Kanserde kiÅiye özel teÅhis için aletler geliÅtiriyoruz. Parkinson, alzheimer ve demans hastalıklarının erken teÅhisi için de çalıÅmalarımızı sürdürüyoruz.”
GeleceÄin en önemli bilim insanları arasında
Bilkent Ãniversitesi’nde fizik yüksek lisansını tamamlayan Prof. Hatice AltuÄ, çalıÅmalarını Stanford Ãniversitesi, Harvard Tip Fakültesi Mühendislik Merkezi ve Boston Ãniversitesi’nde sürdürdü. Boston’da yaptıÄı çalıÅmalar sırasında National Science Foundation’ın (Ulusal Bilim Vakfı) verdiÄi ödül de dahil çok sayıda ödülün sahibi oldu. AltuÄ, dönemin ABD BaÅkanı Obama tarafından verilen ‘Presidential Early Career Awards for Scientist and Engineers’ (Bilim Adamları ve Mühendisler için BaÅkanlık Ãdülü) ile geleceÄin en önemli bilim insanları arasına girdi.
‘Büyük hayaller kurun’ tavsiyesi
Bilim dünyasında kadınların oranının düÅük olduÄunu ama bilimsel toplumun bunu düzeltmek istediÄini dile getiren Prof. Hatice AltuÄ, “Bazen bunun dezavantajlarını yaÅadım, kendimi yalnız hissettiÄim zamanlar oldu. Bilime hevesli kadınların oranı üniversitede, doktora ve master çalıÅmaları sırasında da düÅüyor. Bunun düzelmesi için çabalıyoruz. Kadın olarak erkeklere göre kendimi daha çok ispatlamak zorunda kalıyorum. Ãünkü yargılayan toplum hep erkek olduÄu için kadinin erkek meslektaÅlarına göre daha çok iÅ yapması gerekiyor. Ama bilim dünyasında kadınların oranı arttıkça bu durum deÄiÅecek. Ben hep gençlere ‘Büyük hayaller kurun’ diyorum, çünkü ben öyle yaptım. ‘Bu hayallere ulaÅamam’ demek yerine ‘Yapabilirim’ demek önemli. Kendine güven, pozitif olmak ve çok çalıÅmak olmazsa olmaz” dedi.
Devamı: Türk bilim kadınının büyük baÅarısı (‘Sepsis’e jet tanı)
Kaynak: NTV