ZeytinyaÄı, Akdeniz diyetinin önemli bir bileÅeni olup, saÄlıklı yaÄlar ve anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahip bileÅikler bakımından zengindir. Bu da saÄlık için faydalıdır. AraÅtırmalar doymuÅ yaÄlar (örneÄin Hindistancevizi yaÄı) yerine zeytinyaÄını tercih etmenin daha iyi saÄlık için akıllıca bir seçim olduÄu gösteriyor.
1- KALP HASTALIKLARINA KARÅI KORURYapılan araÅtırmalar, günlük yarım yemek kaÅıÄından fazla zeytinyaÄı tüketen kiÅilerin koroner kalp hastalıÄına yakalanma riskinin yüzde 18, herhangi bir kalp hastalıÄına yakalanma riskinin ise yüzde 14 daha düÅük olduÄunu gösteriyor..ZeytinyaÄı , özellikle “kötü” düÅük yoÄunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolü düÅüren ve “iyi” yüksek yoÄunluklu lipoprotein (HDL) kolesterolü artıran oleik asit olmak üzere tekli doymamıŠyaÄlar açısından zengindir.Ayrıca, iltihabı azaltabilen ve ateroskleroza yol açan oksitlenmiÅ kolesterolden koruyabilen antioksidanlar açısından da zengindir.ZeytinyaÄındaki oleik asit ve diÄer antioksidanlar, kalp hastalıÄı için bir diÄer önemli risk faktörü olan kan basıncını düÅürmeye de yardımcı olabilirZeytinyaÄı, kan basıncını ve kolesterol seviyelerini düÅürerek felce karÅı koruma saÄlayabilir. Bir inceleme, günlük 1,5 ila 2,2 yemek kaÅıÄı zeytinyaÄı tüketmenin kalp hastalıÄı ve felç riskini azaltabileceÄini buldu.BaÅka bir çalıÅma, biraz daha az miktarda zeytinyaÄı tüketmenin (yarım yemek kaÅıÄından fazla) felç riskini azaltmaya yardımcı olabileceÄini buldu. Ancak, daha fazla araÅtırmaya ihtiyaç var.ZeytinyaÄının felçten sonraki sonuçları iyileÅtirebileceÄine dair sınırlı kanıt olsa da, araÅtırmalar, felçten sonra birincil yaÄ kaynaÄı olarak zeytinyaÄı tüketen kiÅilerin üç ay sonra iyi sonuçlar aldıÄını gösteriyorYapılan araÅtırmalar, sızma zeytinyaÄındaki fenolik bileÅiklerin , beta-amiloid plakları (beyin hücreleri arasında oluÅan, iletiÅimi bozan ve hücre hasarına yol açan anormal protein kümeleri) azaltarak Alzheimer hastalıÄının önlenmesine veya yönetilmesine yardımcı olabileceÄini ortaya koymuÅtur.ZeytinyaÄı ayrıca beyin iltihabını baskılayarak , onu zararlı maddelerden koruyarak ve oksidatif stresi azaltarak Alzheimer’a da yardımcı olabilir. Ancak bu bulguları doÄrulamak için daha fazla kanıta ihtiyaç var.ÃalıÅmaların bir incelemesi, daha yüksek zeytinyaÄı tüketimini tip 2 diyabet riskinin azalmasıyla iliÅkilendirir . 10 DiÄer araÅtırmalar, özellikle sızma zeytinyaÄının tip 2 diyabetli kiÅilerde kan Åekeri kontrolünü iyileÅtirdiÄini bulmuÅtur . Bu etkilerin zeytinyaÄının saÄlıklı yaÄlarından ve fenolik bileÅiklerinden kaynaklandıÄına inanılmaktadır.AraÅtırmalar, Akdeniz toplumlarında kanser görülme sıklıÄının düÅük olmasının zeytinyaÄı, bitkisel gıdalar ve balık tüketiminin yüksek olmasından kaynaklanabileceÄini ileri sürmektedir.52 gün boyunca günde 25 mililitre zeytinyaÄı (yaklaÅık 1,7 yemek kaÅıÄı) tüketildiÄinde, Åiddetli depresyonu olan hastalarda semptomların önemli ölçüde iyileÅtiÄi, ancak hafif ila orta Åiddette depresyonu olanlarda iyileÅme olmadıÄı bulundu.17DiÄer araÅtırmalar Akdeniz diyeti, polifenol tüketimi ve iyileÅmiÅ depresif semptomlar arasında olumlu bir iliÅki bulmuÅtur. 18 Ancak daha fazla araÅtırmaya ihtiyaç vardır.ZeytinyaÄı saÄlıklı sindirim için de gereklidir. BaÄırsak saÄlıÄını düzenleyen zeytinyaÄı, kabızlık gibi sorunları çözer. YediÄimiz yiyecekler doÄrudan baÄırsaklarımızdaki bakterileri etkiler. Bir çalıÅma, günde 40 gram (yaklaÅık 2,9 yemek kaÅıÄı) zeytinyaÄı içeren Akdeniz diyetinin baÄırsak mikrobiyomunun bileÅimini iyileÅtirdiÄini buldu.Sızma zeytinyaÄı ve normal zeytinyaÄının saÄlık faydaları vardır ve benzer miktarda saÄlıklı yaÄ içerirler. Ancak, sızma zeytinyaÄı daha besleyici bir seçenek olarak kabul edilir ve genellikle araÅtırma çalıÅmalarında kullanılır.Sızma zeytinyaÄı en az iÅlenmiÅ olanıdır; bu da, rafine zeytinyaÄına göre daha fazla antioksidan ve fenolik bileÅen içerdiÄi anlamına gelir. Rafine zeytinyaÄı ise yüksek ısı veya kimyasallar kullanılarak üretildiÄinden, genellikle tadı veya kokusu yoktur. Sızma zeytinyaÄının ise hafif fındıksı ve meyvemsi bir lezzeti vardır.Günlük tükettiÄiniz zeytinyaÄı miktarı genel kalori ihtiyacınıza baÄlıdır. Ancak, çoÄu çalıÅma günlük en az yarım çay kaÅıÄı tüketmenin saÄlık açısından faydalarını göstermiÅtir.
