D vitamini, vücudun kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum, magnezyum ve fosfatı emmesine yardımcı olan yağda çözünen bir vitamindir. D vitamini ayrıca kas hareketine, sinir fonksiyonuna ve bağışıklık sistemine yardımcı olur. D vitamini eksikliği her zamankinden daha yaygın bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Dünya genelinde yaklaşık 1 milyar kişi D vitamini eksikliği yaşıyor. Peki, D vitamini eksikliği bazı hastalıkları tetikler mi? İşte yanıtı.
Son araştırmalar, D vitamininin özellikle erken yaşamda sağlıklı bir bağışıklık sisteminin gelişiminde oynadığı kritik rolü vurguluyor.
McGill Üniversitesi bilim insanları tarafından yapılan bir çalışma, D vitamini eksikliğinin vücudunyaşlanmasını nasıl hızlandırabileceğini ve potansiyel bağışıklık işlev bozukluğuna yol açabileceğini öne sürüyor.
Bu çığır açan keşif, bağışıklık sistemi dengesini korumada ve otoimmün sorunları önlemede uygun beslenmenin önemini vurguluyor.D vitamini eksikliği, kanser, kardiyovasküler hastalık, diyabet, otoimmün hastalıklar ve depresyon dahil olmak üzere birçok sağlık durumuyla ilişkilendiriliyor. D vitamini eksikliğinin ana nedeni yeterli güneş ışığına maruz kalmamaktır. Diğer faktörler arasında zamanınızın çoğunu kapalı alanlarda geçirmek, güneş kremi kullanmak ve obezite yer alır.Kemik sağlığı: D vitamini vücudunuzun güçlü kemiklerin temel bir bileşeni olan kalsiyumu emmesine yardımcı olur. D vitamini ve kalsiyum, kemikleri zayıflatan ve kırılma olasılığını artıran bir hastalık olan osteoporozu önlemek için birlikte çalışır. Bu nedenle D vitaminine ‘güneş vitamini’ denir.Kas ve sinir fonksiyonu: D vitamini kasların hareket etmesine ve sinirlerin beyin ile vücut arasında mesaj taşımasına yardımcı olur.Bağışıklık sistemi: D vitamini bağışıklık sisteminizin virüs ve bakterilerle savaşmasına yardımcı olur.Beyin sağlığı: D vitamini yaşlanan bir beynin sağlığında önemli bir rol oynayabilir. İltihap ve ağrı: D vitamini, vücudun iltihaplanmaya ve ağrıya nasıl tepki verdiğini etkiler.Tansiyon: D vitamini eksikliği hipertansiyon veya yüksek tansiyonla bağlantılıdır. D3 vitamini hipertansiyonu ve D vitamini eksikliği olan kişilerde kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir.Güneş ışığı: Vücut güneş ışığına maruz kaldığında doğal olarak D vitamini üretebilir. Ancak üretilen D vitamini miktarı cilt rengi, günün saati ve bulut örtüsü gibi bir dizi faktöre bağlıdır. Çok fazla güneşe maruz kalmak cilt kanserine de yol açabilir, bu nedenle güneş kremi kullanmadan güneşte birkaç dakikadan fazla zaman geçirmeniz önerilmez.Diyet: D vitamini içeren bazı yiyecekler arasında somon veya hafif konserve ton balığı, uskumru gibi balıklar bulunur ve en iyi D vitamini kaynakları arasındadır. Mantarlar UV ışığına maruz kaldığında büyük miktarda D vitamini içerebilir. Yumurta sarısı yaklaşık 20 IU D vitamini içerir. Süt, yoğurt, tahıl ve bazı %100 meyve suları da D vitamini ile güçlendirilmiş ürünlerdir. Yoğurt üreticileri genellikle ürünlerine D vitamini ekler. 8 onsluk bir porsiyon genellikle 3 mcg D vitamini içerir.Takviyeler: Güneşin yeterince güçlü olmadığı sonbahar ve kış aylarında, insanların D vitamini takviyesi alması gerekebilir. D vitamini takviyeleri, kemik sağlığı için önemli olan yeterli D vitamini aldığınızdan emin olmanıza yardımcı olmanın iyi bir yolu olabilir. İki ana D vitamini takviyesi türü D2 vitamini (ergokalsiferol) ve D3 vitaminidir (kolekalsiferol). D vitamini takviyelerini yiyecekle veya yiyeceksiz alabilir ve tam miktarı bir kerede alabilirsiniz. Ancak çok fazla D vitamini almak zararlı olabilir.D vitamini eksikliği, sınırlı güneş ışığına maruz kalma, koyu ten ve D vitamini takviyesi olmadan uzun süreli emzirme gibi bir dizi faktörden kaynaklanabilir. D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizm ve yetişkinlerde osteoporoz gibi sorunlara yol açabilir. Çok fazla D vitamini, D vitamini toksisitesi olarak da bilinir, zararlı olabilir. Toksisite belirtileri arasında mide bulantısı, kusma, kabızlık, halsizlik ve kilo kaybı bulunur.Bilim insanları yakın zamanda yaşamın erken dönemlerinde eksikliğin vücudun bağışıklık sisteminde sorunlara neden olabileceği konusunda bazı önemli keşiflerde bulundu. Kanada’daki McGill Üniversitesi’nden araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin bazı hastalıklara zemin hazırlayabileceğini söylüyor.Çocukluk döneminde D vitamini eksikliği timüsün daha hızlı yaşlanmasına neden olabilir ve bu da daha az etkili bir bağışıklık sistemine yol açabilir. Bu, Tip 1 diyabet gibi otoimmün hastalık riskini artırabilir. D vitamini bağışıklık sistemini düzenlemeye ve bağışıklık toleransını artırmaya yardımcı olur. Düşük D vitamini seviyeleri, romatoid artrit, lupus, multipl skleroz ve inflamatuar bağırsak hastalığı gibi otoimmün hastalıkların gelişme riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.D vitamini reseptörü (VDR) geninin bazı polimorfizmleri otoimmün hastalıklara yatkınlık yaratabilir.
Kelebek hastalığı olan kişiler, D vitamini eksikliğine yol açabilen cilt döküntülerini ve hastalık alevlenmelerini önlemek için güneşe maruz kalmaktan kaçınabilir.Kortikosteroidler gibi lupus tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar düşük D vitamini seviyelerine yol açabilir.
Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir.
