Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, 20’nci yüzyılın baÅından itibaren olan salgınların 2 yıldan önce mutasyonla bittiÄini söyledi. Ceyhan, “Bu virüs çok sık mutasyona uÄruyor; ama henüz virüsün davranıÅını deÄiÅtirecek mutasyon olmadı. Her an olabilir, bekliyoruz. Böyle bir Åey gerçekleÅmezse sonbaharı ve kıÅı da yine salgınla uÄraÅarak geçireceÄiz gibi görünüyor” dedi.
Hacettepe Ãniversitesi Tıp Fakültesi Ãocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı BaÅkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, SaÄlık BakanlıÄı’nın yaptıÄı araÅtırmaya göre, corona virüsü belirtisiz geçirenlerin oranının 10 binde 26 olarak tespit edildiÄini söyledi.
Prof. Dr. Ceyhan, bunun Türkiye nüfusuna oranlanması halinde yaklaÅık 215 bin kiÅinin hastalıÄı belirtisiz geçirdiÄinin görüleceÄine dikkat çekti. Ceyhan, “Åu anda Türkiye’nin sorunu bu, özellikle kendileri belirtisiz ya da az belirtili olduÄu için farkına varılmayan ancak ortalıkta dolaÅan insanlar” dedi.
Prof. Dr. Ceyhan, ikinci artıŠdöneminin yaÅandıÄını belirterek, “Bu sadece bizim baÅımızda deÄil bütün dünyada ülkeler sayıları belli bir seviyeye indirdikten sonra dirençle karÅılaÅtı. Kimisi 200’ler, 300’ler civarında; biz 1000’ler civarında ve aylarca bu böyle devam etti. Tabi bu bir ikinci artıÅın sinyaliydi. Ãünkü normalleÅme döneminde bir yerde takıldıÄınızda ek tedbirler almadıÄınız zaman maalesef böyle oluyor, aynı seviye gidemiyor. Ãünkü bir süre sonra halk tedbirlerden bıkmaya baÅlıyor, uyum oranları azalıyor ve vakalar artıyor” diye konuÅtu.
‘HENÃZ MUTASYON OLMADI’
Salgının sona ermesi için toplumsal baÄıÅıklıÄın saÄlanması yönünde beklentilerinin olmadıÄını, bu vaka sayılarıyla toplumsal baÄıÅıklıÄın ancak 11 yılda geliÅeceÄini belirten Prof. Dr. Ceyhan, Åunları söyledi:
“Salgının bitmesi için ikinci olasılık aÅı. AÅıya da baktıÄımız zaman bireysel koruyuculuÄu saÄlayacak bir aÅı önümüzdeki sene çıkabilir. Belki birkaç aÅı çıkabilir; ancak salgını durduracak olan bütün dünyanın aÅılanması. Bu birkaç seneden önce çok mümkün gibi görünmüyor. O kadar aÅının üretilmesi, depolanması, ulaÅtırılması, uygulanması ancak o kadar zamanda olur. Geri sadece mutasyon ihtimali kalıyor ki bunların içinde en büyük olasılık mutasyon. Ãünkü 20ânci yüzyılın baÅından itibaren olan salgınlara baktıÄımızda genellikle bir mutasyonla 2 yıldan önce bitmiÅler. O yüzden her gün takip ediyoruz, bu virüs çok sık mutasyona uÄruyor; ama henüz virüsün davranıÅını deÄiÅtirecek mutasyon olmadı. Her an olabilir, bekliyoruz. Böyle bir Åey gerçekleÅmezse evet, bu sonbaharı ve kıÅı da yine salgınla uÄraÅarak geçireceÄiz gibi görünüyor.”
‘BEKLENTÄ°M, VÄ°RÃSÃN BULAÅTIRICILIÄININ AZALMASI’
Prof. Dr. Ceyhan, ABD’de 1 ay arayla 2 kez Covid-19 hastalıÄına yakalanan gencin ikinci hastalıÄı daha aÄır geçirmesini ve genci enfekte eden virüslerin genetik dizilimlerinin farklı çıkmasını deÄerlendirdi. Arizona Ãniversitesi’nin de 1 ay önce benzer çalıÅma yayımladıÄını ve daha aÄır hastalıÄa neden olan mutasyon gözlendiÄini bildirdiÄini hatırlatan Ceyhan, “Ortaya bir klinik sonuç çıkmadı. Åimdi 25 milyonu geçmiÅ vaka sayısında böyle 1-2 vaka olması çok önem arz etmiyor. Bir istatistiki genelleme yapmak mümkün deÄil, bunları bekleyip görmek lazım. Ama benim beklentim bu Åekilde daha öldürücü bir virüse dönmesinden çok, hastalıÄın klinik seyri ne olursa olsun bulaÅtırıcılıÄının azalması; çünkü esas salgını bitirecek Åey o” dedi.
‘EN ETKÄ°N ÃNLEM, MESAÄ°LERÄ°N KADEMELENDÄ°RÄ°LMESÄ°’
Vaka artıÅlarının sürmesi halinde alınması gereken tedbirlere yönelik önerilerde bulunan Ceyhan, “Bir defa sokaÄa çıkma yasakları, iÅ yeri kapatmaları, artık devlet tarafından da halk tarafından da uygulaması zor tedbirler; ama bunlara gerek kalmadan arada yapılabilecek Åeyler var. Bunlardan birincisi ki bence en önemlisi mesailerin kademelendirilmesi, esnek çalıÅma kamuda saÄlandı; ama aynı anda çok sayıda kiÅinin aynı zaman diliminde iÅte olması için mecburen kalabalık toplu taÅıma araçlarına binmeleri lazım. Bu da kalabalıÄı artırıyor. Halbuki mesaileri kademelendirirseniz, insanlar bir grup 08.30âda gider, bir grup 09.00âda, bir grup 09.30âda, dönüÅleri de farklı saatlerde olduÄu için bu kalabalıkları önlersinizâ diye konuÅtu.
‘VÄ°RÃS BULAÅTIRACAK KÄ°ÅÄ°LERÄ° TARAMALIYIZ’
DüÄünler, taziyeler, asker uÄurlama törenleri gibi salgın açısından risk oluÅturan toplanmalara kesin sayı sınırlamaları koyulmasını öneren Prof. Dr. Ceyhan, “‘Taziye evine aynı anda en fazla 15 kiÅi girecek’ dersiniz; çünkü öbür türlü kontrol etmeniz çok zor. Bizim canımızı en çok bir kaynaktan çıkan ve çok yayılan yayılmalar yakıyor. Ãçüncüsü Åehirler arası dolaÅımı biraz kayıt altına almalıyız. Dördüncüsü test politikamızı mutlaka organize etmeliyiz yani daha çok virüs bulaÅtıracak kiÅilere kaydırmalıyız. SaÄlık personeli, hizmet sektöründe çalıÅanlar, giÅe ve danıÅma memurları, Åoförler, uçaklarda kabin görevlileri gibi böyle bir günde çok sayıda kiÅiyle yüz yüze temas kuran grupları taramalıyız” dedi.
VÄ°DEO: VAKALARDAKÄ° ARTIÅ VÄ°RÃS HARÄ°TASINDA
Devamı: Prof. Dr. Ceyhan: Virüsün davranıÅını deÄiÅtirecek mutasyon olmadı
Kaynak: NTV