SaÄlık BakanlıÄı Türkiye Ä°laç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TÄ°TCK) öncülüÄünde akılcı antibiyotik kullanımının yaygınlaÅtırılması için yürütülen çalıÅmalar sonucunda, hekimlerin antibiyotik reçeteleme tercihi 2011’e kıyasla 2020’de yüzde 31 azaldı.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Dünya Antibiyotik Farkındalık Haftası kapsamında çevrim içi 6. Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Farkındalık Sempozyumu düzenlendi.
Sempozyumun açılıŠkonuÅmasına yapan TÄ°TCK BaÅkan Yardımcısı Dr. Mehmet Hakan Fırat, Dünya SaÄlık Ãrgütü (DSÃ) ve diÄer birçok ülkenin de sıklıkla üzerinde durduÄu ve farklı çalıÅmalar yürüttüÄü “akılcı antibiyotik kullanımı” konusunda Türkiye’de SaÄlık BakanlıÄı öncülüÄünde yoÄun çalıÅmalar yürütüldüÄüne dikkati çekti.
“Akılcı Ä°laç Kullanımı (AÄ°K) Programı” kapsamında gereksiz ve yanlıŠantibiyotik kullanımıyla doÄrudan iliÅkili olan antibiyotik direncinin yavaÅlatılmasının hedeflendiÄini anımsatan Fırat, Reçete Bilgi Sistemi (RBS) aracılıÄıyla antibiyotik reçeteleme oranının yüksek olduÄu saptanan illere özel çözüm önerileri geliÅtirildiÄini ve olumlu sonuçlar elde edildiÄini anlattı.
Covid-19’la mücadelede antibiyotiklerin dikkatli kullanılması gerekiyor
Ä°laç-ilaç ve ilaç-besin etkileÅimleri konusunda hekimlere reçete oluÅturma sürecinde uyarı verebilecek “e-Reçete” sistemine entegre yazılımlar üzerinde çalıÅmaların devam ettiÄini bildiren Fırat, “Antibiyotik direnci, Covid-19 yönetiminin akılcı bir Åekilde yapılmaması durumunda baÅımıza gelen sorunun derinleÅmesine yol açacaktır. Bu nedenle Covid-19’da sınırlı bir yeri olan antibiyotiklerin bu süreçte dikkatli bir Åekilde kullanılması gereklidir” deÄerlendirmesinde bulundu.
TÄ°TCK BaÅkan Yardımcısı Dr. Mehmet Hakan Fırat, bilinçsiz antibiyotik kullanımının yalnızca kiÅiyi deÄil dünya üzerinde yaÅayan her canlıyı direnç sorunu ile karÅı karÅıya bıraktıÄını belirterek, bu sorunun çözümüne kurumlar ve sektörler arası iÅ birliÄi, küresel düzeyde bir yaklaÅımla katkı saÄlanabileceÄini ifade etti.
Sempozyumun açılıÅında DSà Türkiye Temsilcisi Dr. Batyr Berdyklychev, FAO Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu da birer konuÅma yaptı.
ANTÄ°BÄ°YOTÄ°K REÃETELEMESÄ° YÃZDE 31 AZALDI
Sempozyumda TÄ°TCK Akılcı Ä°laç Kullanımı Dairesi BaÅkanı Mesil Aksoy ise 2011-2020 yılları arasında antibiyotik reçetelemesi ve tüketimine iliÅkin kıyaslamalı olarak yürütülen çalıÅmanın sonuçlarını paylaÅtı.
Buna göre, SaÄlık BakanlıÄı öncülüÄünde akılcı antibiyotik kullanımının yaygınlaÅtırılması kapsamında baÅlatılan çalıÅmalar sonucunda, Türkiye’de 2011’de bin kiÅi baÅına 42,28 birim olan antibiyotik tüketimi, 2020’de 24,39 birime geriledi.
Ayrıca 2011’de reçetelerin yaklaÅık yüzde 35’inde antibiyotikler yer alırken, 2020’de yüzde 24’ünde antibiyotik yer aldıÄı tespit edildi. Yani hekimlerin antibiyotik reçeteleme tercihinde yaklaÅık yüzde 31’lik azalma görüldü.
Covid-19 salgınıyla mücadele edilen 2020’de, 2019’a kıyasla antibiyotik bulunan reçetelerde az da olsa bir artıŠyaÅandı. Bu oran 2019’da yüzde 23,87 iken 2020’de yüzde 24,31’e yükseldi.
2020’DE 122 MÄ°LYONA DÃÅTÃ
Ä°laç harcamaları içerisinde antibiyotiklerin oranı yüzde 3’e düÅtü
TÄ°TCK’nın çalıÅmasına göre, 2011’de 218 milyon kutu antibiyotik satılırken, bu oran 2020’de 122 milyon oldu.
Fakat antibiyotik tüketimi 2011’deki oranda devam etseydi, 2020’de 260 milyon kutu civarında antibiyotik tüketilmiÅ olacaktı. Yapılan çalıÅmalar sonucunda 2020’de 138 milyon kutu daha az antibiyotiÄin tüketilmesi saÄlanmıŠoldu.
Ayrıca 2011’de toplam ilaç için harcanın paranın yaklaÅık yüzde 11’i antibiyotiklere giderken, 2020’de bu oran yüzde 3’e düÅerek 1 milyar 352 milyon lira olarak tespit edildi. Türkiye’de antibiyotik tüketimi 2011’deki seviyelerde olsaydı 2020’de antibiyotiklere harcanan para yaklaÅık 5 milyar lira olacaktı. Dolayısıyla Türkiye bütçesine 2020 yılı için yaklaÅık 3,4 milyar lira katkı saÄlandı.
Akılcı antibiyotik kullanımı konusunda yürütülen uygulamaların olumlu sonuçları 2011-2020 yıllarını kapsayan toplam verilerde de görüldü.
Buna göre, 9 yılda antibiyotiklere toplam 12 milyar 599 milyon lira harcandı. Antibiyotik tüketiminin 2011’deki seviyelerde devam etmesi durumunda toplam 23 milyar lira harcanacaÄı dikkate alındıÄında Türkiye ekonomisine 10,5 milyar lira katkı saÄlandıÄı ortaya çıktı.
2015’TE YÃZDE 60’TI
Ãte yandan sık görülen solunum yolları hastalıklarından biri olan, antibiyotik kullanımını gerektirmemesine karÅın bir dönem sık sık reçetelerinde antibiyotik yazılan “akut tonsilofarenjit (ATF)” hastalıÄı konusunda da olumlu geliÅmeler elde edildi.
2015’te ATF tanısıyla oluÅturulan e-reçetelerin yaklaÅık yüzde 60’ında antibiyotik yer alırken, 2020’de bu deÄer yüzde 33’e geriledi. 2020’de 2015’e kıyasla üst solunum yolu enfeksiyonlarındaki antibiyotik reçeteleme tercihinde yüzde 45âlik bir azalma elde edildi.
Devamı: Türkiye’de hekimlerin antibiyotik reçetelemesi yüzde 31 azaldı
Kaynak: NTV