Postpartum depresyon olarak da bilinen doğum sonrası depresyonun belirtileri, çoğunlukla doğumdan sonraki 48-72 saat içinde, daha nadir olarak da doğum sonrası ilk iki hafta içinde ortaya çıkar. İşte her 100 yeni anneden 10-15’ini etkileyen doğum sonrası depresyonun belirtileri ve tedavi şekli…
Postpartum depresyon (PPT) olarak da bilinen doğum sonrası depresyon, yeni doğum yapmış kadınlarda görülen fiziksel, duygusal, davranışsal değişimlerin tamamıdır. Doğum sonrası depresyonu “bebek stresi” ile karıştırılabilir. Postpartum depresyon tanısı konurken yalnızca doğum ile gözlemlenen belirtiler arasındaki ilişkiye bakılmaz, depresyonun şiddetine ve belirtilerin görülme süresine de bakılır.
Doğum sonrası depresyon, doğumdan sonraki ilk 4 hafta içinde ortaya çıkan major depresif bozukluktur. Depresyon her 100 yeni anneden 10-15’ini etkileyen yaygın bir ruh sağlığı problemidir. Yetişkin annelerin yüzde 7-17’sinde, ergen annelerde ise yüzde 26 oranında görülür.
DEPRESYONUN KİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Duygular: üzüntü, mutsuzluk, bunaltı, umutsuzluk, çaresizlik
Davranışlar: fazla bir şey yapmamak, yataktan çıkmamak, insanlardan uzaklaşmak, bebeğe bakım vermekten kaçınmak, kişisel hijyene özen göstermemek
Bedensel tepkiler: yorgunluk/enerji kaybı, gerginlik, kilo kaybı, erken uyanmak, konsantrasyon güçlüğü.
Düşünceler: ‘ben yararsız bir anneyim’, ‘herkese yük oluyorum’, ‘kimsenin rahatını kaçırmak istemiyorum’, intihar fikirleri
İnanışlar: ‘ben kötü bir anneyim’, ‘başarısızım’, ‘değersizim’, ‘hiçbir şey iyiye gitmeyecek’, ‘kimsenin umurunda değilim’
İlişkiler: gergin ilişkiler, sosyal içe çekilme, çevreden uzaklaşmak, bebek ile bağ kurmakta zorluk.
Hamilelik esnasında depresyon yaşayanlar,
Anne adayında diyabet, hipertansiyon, ortopedik, nörolojik rahatsızlıklar,
Erken ya da geç gebelik,
İstenmeyen/plansız gebelik,
Erken ya da geç evlilik, istenmeyen evlilik,
Cinsel travma öyküsü,
Çok çocuğun olması,
Zor doğum yapanlar,
Erken doğum, travmatik doğum,
Bebekte yoğun bakım ihtiyacının olması,
Bebekte gelişim kusurunun olması,
Bebek kayıpları,
İlişkisinde sorun yaşayanlar,
Hayatında mücadele etmeye çalıştığı başka zorluklar olanlar,
Yalnız yaşayanlar,
Doğum sonrasında arkadaşlarından, yakınlarından yeterli desteği alamamak, izole edilmek
Doğum yapan kadının annesinden destek alamaması,
Sosyoekonomik koşulların yetersiz olması,
Birinci derece yakınlarda hamilelik ve doğum sonrası psikiyatrik öykü yaşanmış olması.
Muayene sonucunda hekim tarafından, annenin durumunda kötüye gidiş olduğu tespit edilmesi halinde, emzirmeyi de göz önüne alarak mutlaka uygun bir medikal destek verilmelidir. Çünkü doğru tanıya rağmen yetersiz tedavi uygulanması halinde bu durum hem annenin hastalığının ilerlemesi sonucunda daha fazla sayıda ve daha yüksek dozlarda ilaç kullanmaya, belki de hastaneye yatışa kadar tablonun ağırlaşmasına yol açacaktır.
Bütün gün yalnız kalmamaya dikkat edin. Başka annelerle ya da arkadaşlarınızla görüşmek size iyi gelecektir.
Size gelen yardım tekliflerini kabul edin. Yaşadığımız durumu kabullenmekten, yardım istemekten çekinmeyin. Ev işlerinde ve çocuk bakımında desteğe ihtiyaç duymanız normaldir.
Ev işleriyle ilgili sorumluluklarınızı ve kendinizden beklentilerinizi azaltın. Mükemmel olmaya çalışmayın.
Yorulduğunuz zaman kendinize izin verin, dinlenin.
Beslenmenize dikkat edin.
Size iyi gelecek şeylere zaman ayırın. Kısa bir yürüyüş, uzun bir banyo bile rahatlatıcı bir etki sağlayacaktır.
Depresif duygularınızı tetikleyen durumların farkına varın.
Ne kadar güç olduğunu önemsemeksizin normal aktivitelerde bulunun. Örneğin; yataktan çıkın, kıyafetlerinizi giyinin, yürüyüşe çıkın veya telefonda birileriyle konuşun.
İçsel konuşmalar yaparak size faydası olmayan düşüncelerle baş etmeye çalışın.
Devamı: Doğum sonrası depresyon belirtileri
Kaynak: NTV
