Yunanlılar tarafından keşfedilen ve ilk keşfedildiğinde antibiyotik olarak kullanılan ayrıca Yunancada şehir için, şehri koruyan anlamlarına gelen propolis, bal arıları için de kovanı koruyan anlamında kullanılır. Günümüzde önemli bir bağışıklık güçlendirici olarak bilinir. Peki propolis nasıl kullanılmalıdır? Faydaları ve zararları nelerdir?
Propolis, arıların kovanlarını bakteri ve mantar enfeksiyonlarından korumak için ürettikleri bir maddedir. Arı kovanlarının girişinde de bulunan propolisli bölge sayesinde dışarıdan kovana giren arılar her girişlerinde hijyeni sağlamış olurlar.
Kovan girişindeki propolisli bölge diğer böcek ve hayvanların kovana girmesini de engeller. Propolis, arılar tarafından kovanların inşası ve petekteki çatlakların kapatılması sırasında da kullanılır. Peteklerdeki gözlerin içini propolis ile sıvayan arılar bu sayede içeriye koyacakları yumurtanın da korumasını sağlamış olurlar. Arılar, bitki ve ağaçlardan topladıkları reçine benzeri maddeleri işleyerek propolisi oluştururlar. Propolisin rengi toplandığı bitkilere ve yerlere göre farklılık gösterir. Genellikle açık – koyu kahve renklerindedir. Sarımsı, kırmızımsı ve yeşilimsi renkleri de olan propolisin kendine özgü bir kokusu vardır. Farklı türleri bulunan propolisin içerisinde genel itibariyle yüzde 50 civarında reçine, yüzde 30 mum, yüzde 10 civarında uçucu ve aromatik yağlar, yüzde 5 polen yine yüzde 5 seviyelerinde mineral ve farklı bileşimler bulunur.
PROPOLİS KULLANMADAN ÖNCE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Propolis kullanımından önce ürünün kullanım talimatları dikkatlice okunmalı, kişiyi şüpheye düşürecek bir durumun varlığında mutlaka hekime danışılmalıdır. Ayrıca kronik hastalığı olan kişiler de propolis kullanmadan önce mutlaka hekime danışmalıdır. Propolis kullanımından önce dikkat edilmesi gerekenlerin bir kısmı şunlardır: -Propolisin içeriğinde yer alan doğal bileşenlerden bazıları kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Bu yüzden planlanan bir operasyon öncesinde propolis ve diğer doğal, bitkisel ürün ya da ilaçların tüketimi bırakılmalıdır.
-Bala alerjisi olan kişilerin propolis tüketmemesi önerilir.
-Gebe ve emziren annelerin, propolis kullanmadan önce hekime danışmaları son derece önemlidir.
-Propolis alkol ile birlikte kullanılmamalıdır.
-Astım gibi solunum ile ilgili rahatsızlığı olanların, propolis kullanımından önce hekimden görüş almaları gerekir.
-Propolis de dahil olmak üzere hiçbir doğal ya da bitkisel ürün, yüksek miktarda tüketilmemelidir.
-Propolisin uzun süre ile kullanımı alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
-Öte yandan propolis kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Kanama kontrolünde sıkıntısı olan kişilerde ve ameliyat esnasında kanama ihtimalini artırabilir. Ameliyat randevusu alacak olan kişilerin ameliyat tarihinden iki hafta önce propolis kullanımını kesmeleri gerekir.
PROPOLİSİN FAYDALARI NELERDİR?
Propolis, bağışıklık savunmaları için güçlü destek sağlar ve dengeli bağışıklık işlevine yardımcı olur. Bağışıklık direncini desteklemeye ve yaygın kış hastalıklarından kurtulmaya yardımcı olabilmektedir. Propolis, güçlü bir antioksidandır, hücresel sağlık ve koruma için kanıtlanmış antioksidan aktiviteyi sağlar.
Antioksidan desteği sağlıklı yaşlanma için önemlidir. Propolisin bağışıklık ve antioksidan faydaları, genel sağlık ve esenlik için de vücuda destek olmaktadır. Antiinflamatuar yani iltihap giderici özelliği bulunmaktadır. Propolis etkili bir dezenfektandır, virüsler, bakteriler ve mantarlara karşı oldukça etkilidir.
Mantar enfeksiyonları, egzama ve sivilcelerin tedavisinde birçok faydalı etkisinden dolayı propolis kullanmaktadır. Üstelik toksik değildir ve vücuda gereksiz yere yük oluşturmaz. Ayrıca propolis ağrı kesici özelliği de bulunmaktadır. Vücutta bir iltihapla olduğunda; boğaz ağrısı, diş eti problemleri, mide, bağırsak veya idrar yollarında enfeksiyon olduğunda propolis tedaviye yardımcı olmaktadır.
PROPOLİS HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?
Propolis sağlıklı kolesterol seviyelerini destekleyip, kan basıncı seviyelerini düşürerek kalp damar sağılığına da katkıda bulunmaktadır. Cilt içinde birçok faydası bulunmaktadır. Propolis; cilt tahrişini, iltihabını ve yanıklarını giderir, cildi yeniler ve genç bir görünüme kavuşturur, cildi nemlendirir, serbest radikallerle savaşır, antimikrobiyal ve antiviral etkileri sivilceyi önleyebilir ve bakterileri öldürebilir.
Topikal yani dışarıdan uygulandığı zaman yaraları tedavi eder. Propolisin belirli kanserlerin tedavisinde de rolü olduğu öne sürülmüştür. Bir araştırmaya göre propolisin; kanserli hücrelerin çoğalmasını engellemede, hücrelerin kanserli olma olasılığını azaltmada, kanser hücrelerinin birbirine sinyal göndermesini engelleyen yolları bloke etmede olumlu etkileri bulunmaktadır. Çalışma ayrıca propolisin kanser için tamamlayıcı bir tedavi olabileceğini ancak tek bir tedavi olmadığını öne sürmüştür.
PROPOLİS NASIL TÜKETİLMELİ? Propolis kovandan alındığı ham haliyle kullanılmamaktadır. Propolis sıcakken sakız kadar yapışkandır, ancak soğuduğunda sertleşip kırılgan hale gelmektedir. Tüketime uygun hale gelmesi için işlenmesi ve özütlenmesi gerekmektedir. Propolis laboratuvar ortamında uzman kişilerce sıvı forma getirilmektedir. Arıların doğada ve kovanda maruz kaldığı bütün zararlı maddeler arıların yaptığı ürünlere yansıyabilmektedir. Sağlık açısından birçok faydası olan ürünler sağlığa zararlı duruma gelebilmektedir. Propolisin gerekli analizlerinin yapılması ve sağlığa zararlı madde içerip içermediği belirlenmelidir. Kullanılan propolisin içerik analizinin mutlaka olması gerekmektedir. Propolisin ne kadar zaman ve kaç doz kullanılacağı önemlidir. Bu nedenle propolis kullanılmadan önce mutlaka bir hekime danışılmalıdır.
Propolis sıvı formda alınarak tüketilebilir. Sıvı ve katı besinlere damlatılarak tüketilebilen 2 formu bulunmaktadır. Yetişkinler ve çocuklar için dozlar farklılık göstermektedir. Propolisli ballı karışımlarda yine mevcut ürünler arasında yer almaktadır.
PROPOLİSİN CİLDE FAYDALARI NELERDİR?
Propolis, deri enfeksiyonları, güneşten kaynaklanan cilt hasarları, uçuklar, cilt yaraları, siğil, egzama ve rahatsız edici yanıkların önlenmesi ve iyileştirilmesinde yardımcı olarak kullanılabilir. Serbest radikallerle savaşan propolisin cilt yenileyici ve cildi genç bir görünüme kavuşturucu etkileri bulunmaktadır.
ÇOCUKLAR PROPOLİS TÜKETEBİLİR Mİ?
Su bazlı propolis ürünleri çocuklarda kullanılabilir. Çocuklar için propolis kullanmadan önce mutlaka uzman bir hekime danışılmalıdır.
Devamı: Propolisin faydaları nelerdir? Propolis nasıl tüketilir?
Kaynak: NTV